Betekenis en welvaart binnen een circulaire economie: wat we kunnen leren van de Garo-community

Leestijd inleidende overzicht 2 minuten, hele artikel 9 minuten.   

Welke aspecten uit community-culturen kunnen we hier integreren om een groeiende welvaart te bevorderen? En een circulaire economie in het bijzonder? Een zoektocht naar nieuwe business modellen en coaching-methodes.
.

Soms besef je pas hoe bijzonder iets is op een veel later tijdstip dan als je in de situatie zit. De afgelopen jaren heb ik veel in Azië gereisd en gewerkt, voornamelijk in India, en heb ik van dichtbij community-culturen zoals de Garo gezien, en de Tibetaanse in het bijzonder leren kennen. Het was onlangs tijdens een lezing op de Universiteit Leiden over de Garo-community en haar aanraking met het westen, dat ik mij afvroeg wat wij hiervan konden leren voor onze circulaire economie.

De Garo vormen een gemeenschap in het Noordoosten van India van circa een miljoen inwoners die veel eigen grond in haar bezit heeft en gekenmerkt werd door sterke sociale banden onderling en tot voor kort zelfvoorzienend was. Een samenleving waar compassie, delen en effectief gebruik van de aanwezige middelen centraal stonden. Kortom, een situatie waar initiatieven voor auto-deel-apps, kennisdeling en buurtmoestuinen gemakkelijk zouden moeten kunnen floreren! Je zou kunnen zeggen een voorbeeld van een circulaire betekeniseconomie, daar waar wij nu weer naar op zoek zijn.

Immers, steeds meer bedrijven richten zich op hergebruik, kennisdeling en inzet van middelen die dichtbij zijn. Naast financiële groei neemt de roep om social impact en hergebruik toe. Deze kentering vergt nieuwe business modellen en werkwijzen. Wat betekent dit voor ondernemers? Hoe kun je als ondernemer enerzijds innoveren en anderzijds sociaal ondernemen, waarbij er én aandacht is voor je klanten en investeerders én tegelijk voor je eigen bedrijfscultuur?

Een antwoord is te vinden bij zelfvoorzienende community-culturen. Mij viel op dat bepaalde aspecten van oosterse community-culturen zoals de Garo of de Tibetanen leerzaam zijn voor betekenisvol ondernemerschap en voor behoud van een circulaire maatschappij in het westen; namelijk de kracht van betrokkenheid met je omgeving (compassie), effectief gebruik van aanwezige middelen (delen & hergebruik) en het belang van je eigenheid (visie).

Deze drie aspecten heb ik verwerkt in een eigentijdse en praktische coaching-methode voor projectrealisatie met social impact. Waarbij we aan de hand van nieuwe business modellen, persoonlijke sessies en o.a. het Community Finance Canvas een project uitwerken. Download hier de flyer of bel 06 -26997824 voor een kennismaking.

Hieronder deel ik graag aan de hand van de Garo-community waarom ik tot bovenstaande drie aspecten ben gekomen voor het belang en behoud van een circulaire maatschappij. Én, hoe deze kenmerken je kunnen ondersteunen om van idee naar realiteit te komen in onze circulaire deeleconomie:

De Garo-community

Zoals hierboven kort aangegeven is de Garo-community woonachtig in het Noordoosten van India. Dit is een bergachtig gebied. Ze leefden voornamelijk van de akkerbouw en wonen veelal in traditionele bamboe huizen. Maar door het oprukken van de omliggende dominantere meer westerse cultuur lijkt bij de Garo de zelfvoorzienende en sociale maatschappij, zonder veel hechting aan status, langzaam te verdwijnen. Velen worden nu via universiteiten opgeleid tot adviserende beroepen die niet aansluiten bij de agrarische leefomgeving van de Garo; werkeloosheid ontstaat, vraag naar subsidies groeit. Met als gevolg dat grote verschillen tussen arm en rijk ontstaan en de sociale banden verzwakken. De goedbedoelde hulp van buitenaf –in de vorm van scholing en subsidies- leidt momenteel tot versplintering en sluit niet aan op wat de cultuur kan bieden, zo vertelde hoogleraar Erik de Maaker tijdens de lezing.

Traditionele kledij Garo. © foto Vishma Thapa: Creative Commons-licentie CC BY-SA 3.0. zie bron

Een interessante ontwikkeling voor een gemeenschap die zelfvoorzienend was. En voor mij de aanleiding me af te vragen wat we hiervan kunnen leren voor ónze circulaire economie. Welke aspecten lijken van belang voor het behouden van een circulaire maatschappij, en belangrijker nog, hoe dat te embedden in een westers bedje?

1) Betrokken community

Allereerst zag ik dat betrokkenheid bij de omgeving door sterke onderlinge sociale banden een community bijeenhoudt. Compassie, mede ontstaan uit wederzijdse afhankelijkheid met elkaar, leidde bij de Garo ertoe dat iedereen zijn vaardigheden gebruikte voor het nut van de gemeenschap, zonder status-drang. De keerzijde is dat het belang van de gemeenschap ook het optimaal ontwikkelen van de eigen mogelijkheden in de weg kan staan. Iets met kop en maaiveld, dat idee. Mede door de westerse invloeden zie ik een verschuiving naar zelfontplooiing en individualisme ontstaan, ten koste van de betrokkenheid. De circulaire maatschappij lijkt hieronder te lijden.

Aandacht en betrokkenheid leidt tot meer groei en een sociale sterke basis.

De grap is dat wij hier in het westen ons inmiddels gespecialiseerd hebben in zelfontplooiing en zelfredzaamheid, en juist op zoek zijn naar meer betekenis of ‘impact’ in werk en maatschappij. In compassievoller handelen. Hoe creëren we vanuit dit uitgangspunt die betrokkenheid, die van belang lijkt te zijn voor een circulaire maatschappij? Persoonlijk denk ik door allereerst oog te hebben voor elkaars potenties en ook door situaties van wederzijdse afhankelijkheid dan wel wederzijdse interesse te creëren. Waar zitten de raakvelden? Met ondernemers onderzoek ik om die reden hoe je je achterban, klanten of personeel kunt betrekken bij je bedrijfsprocessen, product of dienst; zodat naast bedrijfsmatige innovatie (zelfredzaamheid) ook social impact (betrokkenheid) kan floreren.

Ik zie ‘onze’ zelfredzaamheid in combinatie met compassie als een krachtige interactie; de zelfredzaamheid stimuleert de persoonlijke groei en betrokkenheid met je omgeving stimuleert de groei van de gemeenschap als geheel. Volgens onderzoek van Aaron Hurst -auteur van The Purpose Economy- zijn mensen niet alleen productiever, ze voelen zich ook beter op hun werk als er een gevoel leeft dat je bijdraagt aan een groter geheel.

Betrokkenheid door feesten en tradities. Tibetaans feest in Dharamsala -India. foto TapToo

2) Effectief gebruik van netwerk en aanwezige middelen 

Een tweede belangrijk aspect voor het behoud van een circulaire maatschappij lijkt effectief gebruik van het eigen netwerk en de aanwezige middelen. De Garo waren goed in staat hun land, gebied en kennis zo in te zetten dat het circulerend werkte, zo vertelde De Maaker. Weliswaar woonde men “slechts” in huizen van bamboe, maar als er een nieuwe woning nodig was, kwam iedereen helpen. Vergelijkbaar met mijn ervaring bij de Tibetaanse gemeenschap: als iemand ziek is, neemt een ander het werk over om zo het systeem in stand te houden. Als er geld nodig is, wordt het aan elkaar verstrekt; en als er kennis nodig is, dan wordt deze met elkaar gedeeld. Prestige kan worden verworven door met anderen te delen.

Iedereen helpt mee bij het bouwen van een nieuwe woning, Amdo -Tibet. foto’s TapToo

Interessant te noemen is dat het systeem lijkt te werken door een aaneenschakeling van kleinschaligheid, waarbij onderling vertrouwen een belangrijke rol speelt. Meerdere zelfvoorzienende communities, (dorpen, streken, gebieden) lijken de draagkracht voor een bredere samenwerking binnen het grotere geheel.

Onze economie zoekt ook naar oplossingen voor effectief gebruik van aanwezige middelen, in een wereld waarbij momenteel slechts 9% van alle stoffen wordt hergebruikt en we naarstig zoeken naar oplossingen voor oplopende milieulasten. We can’t have infinite growth on a finite planet. Belangrijk hierbij lijkt dus het hebben van onderling vertrouwen, een zekere mate van kleinschaligheid en een goedlopende keten.

Circulariteit lijkt te werken door aaneenschakeling van zelfvoorzienende communities.

Het onderling vertrouwen komt in eerste instantie door het kennen, versterken en benutten van de capaciteiten in je netwerk. Samen met de ondernemer bekijk ik dan ook hoe zijn netwerk in elkaar steekt en welke co-creaties mogelijk zijn. Hierbij proberen we out-of-the box te denken en oplossingen te laten aansluiten op zowel versterking van een bestaand systeem als op de aanwezige behoefte, dit sterkt het vertrouwen.

Bijvoorbeeld. Voor hergebruik van afval is een hele keten nodig. Niet alleen bedrijven die producten kunnen recyclen en weer afnemen zijn van belang, maar zeker ook de gebruikers. Vragen die hierbij kunnen spelen zijn: Wat is er nodig bij gebruikers om afval te gaan scheiden? Hoe kan dit kleinschalig gestimuleerd worden? Op welke manier kun je vertrouwen creëren bij de doelgroep die je wilt bereiken? Probeer oplossingen te laten aansluiten op behoeftes van je netwerk.

3) Behoud je kernwaarden

Tot slot heb ik gemerkt dat het vasthouden aan eigenheid een community versterkt in wie ze is en hoe ze handelt. Bij de Garo gaat dit aspect mis (door specialisatie in beroepen die niet bij de leefomgeving passen), waardoor je ziet dat een hechte community uiteen dreigt te vallen. Wellicht was verstrekken van kennis over landbouwtechnieken en de waarde van hun circulaire bestaanswijze in eerste instantie effectiever geweest.

Hetzelfde zie ik ook bij de familie van een Tibetaanse vriend: de kudde yaks zijn ingeruild voor geld en een auto, en de boomgaard wordt steeds kleiner. Waar zij eerst volledig zelfstandig waren, boeken ze nu ‘vooruitgang’ via banen bij de overheid. Op de een of andere manier wordt het semi-nomadenbestaan als minderwaardig beschouwd. Zonde natuurlijk, ook vanuit ons perspectief. Een combinatie van zelfvoorzienendheid en modernisering zou prachtig zijn.

Semi-nomadisch bestaan in Amdo, Tibet. Tot voor kort zelfvoorzienend. foto’s TapToo

Hoe kan je als circulaire maatschappij groeien of moderniseren en tegelijkertijd in de kern stand houden? Oplossingen zitten vaak in kleine dingen. In de IDFA documentaire Up Down & Sideways wordt een vergelijkbare community als de Garo gevolgd: een community uit Nagaland – dezelfde regio in India als de Garo -, die hun eigenheid (kernwaarde) wisten in te zetten als kracht. In eerste instantie pasten zij zich aan aan de westerse cultuur, totdat iemand in Europa hen vroeg waar zij zo bijzonder in waren. Deze vraag leidde tot een ommekeer in gedrag. Het besef dat hun cultuur ook bijzonder was, maakte dat de sociale structuren werden versterkt, ondanks de modernisering.

Wat wil ik hier nu mee zeggen? Ik wil aangeven dat als je niet het besef en de waardering ziet voor wat je hebt, een maatschappelijke samenhang heel snel uit elkaar kan vallen door externe factoren. Dit lijkt een open deur. Maar als wij willen dat een circulaire betekeniseconomie behouden blijft, dan moeten we ook achter de kernwaarden die daarbij horen kunnen staan en bewust blijven waarom we doen wat we doen. Nieuwe initiatieven beoordelen of ze passend zijn binnen die waarden, en zo niet, onderzoeken wat wel kan.

Vanuit je eigen kracht kan je makkelijker meebewegen met veranderingen om je heen zonder jezelf te verliezen.

Daarom onderzoek ik altijd eerst welke kernwaarden bij een onderneming horen. De why, om het populair te zeggen. Door een duidelijke kern te hebben kan je makkelijker meebewegen met veranderingen om je heen, strategische beslissingen nemen en aanpassingen maken, zonder je eigenheid te verliezen. Stap twee is het aangaan van het gesprek.

Bijvoorbeeld. Een heel simpel voorbeeld is natuurlijk dat een bedrijf dat voor duurzaamheid staat ook duurzame materialen gebruikt voor haar producten, ook al kan dit een hogere kostprijs meebrengen. Dat dit soms heel lastig is, blijkt uit de ontwikkeling van de Fairphone. Maar door toch steeds je eigen kernwaarden helder te hebben en bespreekbaar te maken, kun je in onderhandelingen of samenwerkingen soms tot andere oplossingen komen dan in eerste instantie gedacht.

——-

Kortom, zowel de zelfvoorzienende situatie van de Garo als het langzaamaan verdwijnen ervan, leert ons veel over belangrijke aspecten van een circulaire economie.

Juist de combinatie hier in het westen met oosterse waarden kan tot mooie ingangen leiden om onze circulaire deeleconomie te versterken én te behouden.

Hier zijn al een aantal voorlopende bedrijven gericht op openheid, delen en het betrekken van mensen of communities. Ondernemen met impact, daar waar we naartoe gaan volgens Richard Branson. Wil jij deze doelen ook bereiken?

Implementeer dan zeker de aspecten van de Garo-community! Je vindt ze verwerkt in de Community Finance training van TapToo. Een training gericht op betrokken ondernemen, waarbij oplossingen bedacht worden die naast commerciële groei ook tot nieuwe co-creaties kunnen leiden. Of voel je vrij contact met mij op te nemen om je vraag voor te leggen. Hopelijk heeft mijn zienswijze inspiratie opgeroepen.

Oost en West, samen best!

Contact voor een kennismakingsgesprek, training of coaching:  contact@taptoo.nl | +316-26997824

Download hier de flyer van Community Finance;
Maak kennis met nieuwe business modellen en coaching-methodes voor social impact.

Wil je dit ook? Bekijk hier het model en stel gerust je vragen.

#Coaching #Communityfinance #Deeleconomie

.

.

Lees ook: